Usage of Plastic Cups Sparked a Debate
Çay ve kahve gibi içeceklerin konulduğu plastik ve köpükten yapılan bardakların sıcak bir maddeyle temas ettiğinde sıvı içerisine kanserojen madde bıraktığı iddia edildi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selma Metintaş;”Plastik bardaklar içerisine konulan 70-90 derece sıcaklığındaki içeceklerin, içinde bulunduğu plastik malzemeyi ısı etkisiyle çözüp monomerlerine ayırdığını belirterek, bunun tehlikeli sonuçlara yol açtığını bildirdi.Prof. Dr. Metintaş, şöyle devam etti: “Bu monomerler tehlikeli kanserojen malzemelerdir. Şu anda plastik bardaklardaki sıcak içeceklerin bazı kimyasal reaksiyonlara yol açtığını biliyoruz. Plastik ve köpükten imal edilen bardaklardan uzun süre sıcak sıvı içenler kanser tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.” dedi.
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Selçuk Aksoy ise; “Plastik tüketimi giderek tüm dünyada artıyor. Yaşamımızın her alanında karşımıza çıkan plastiğin tüketim oranının fazlalığı, ülkelerin gelişmişliğinin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor. Plastik bardakların kansere yol açtığı konusunda ise öne sürülen iddiaların bilimsel dayanakları bulunmuyor. Eğer plastik bardaklar kansere yol açsaydı tüm dünyada bu bardaklarla sıcak veya soğuk içecek tüketimi olmazdı.”dedi
Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) nin bu konudaki görüşü ise şöyle;
“Gıda ile temas eden uygulamalara yönelik üretim yapan firmalar Gıda Kodeksi´ne uygun faaliyet gösterirler. Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından gerekli numune incelemeleri yapıldıktan sonra Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından üretim izinleri verilir. Tarım İl Müdürlükleri gerekli kontroller yapar ve uygunluğu denetler. Bu şartlara uygunluk, ürün üzerinde izin tarihi ve numarası ile belgelenmektedir ve gıdaya uygunluğu gösteren bardak/çatal simgesi yer almaktadır.
Nasıl tıp uygulamalarında tek kullanımlık enjeksiyonlar vazgeçilmez ise, hareket halinde yaşamın gün geçtikçe yaygınlık kazandığı çağdaş toplumlarda da halk sağlığı ve hijyen açısından tek kullanımlık uygulamalar vaz geçilmezdir.”
Bu konuda GGD üye firmasından, Yüksek Kimyager Fatma Haskan Arman´ın açıklaması ise şöyle” Bir süredir basında plastik bardaklar ile ilgili yorumlar yer almaktadır. Bu yorumların somut analiz sonuçları gösterilmeden genellemeler yapılarak yayınlanması, kamuoyunun eksik ve yanlış yönlendirmesine sebep olmaktadır ve üretim izinleri almış ve yürürlükteki yönetmeliklere uygun olarak üretim yapmakta ve kontrolleri yapan gıda ile temas eden ürünlerin üreticilerini tehlikeye atmaktadır.
Söz konusu bardak dışında da gıda ile temas eden malzemelere Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından üretim izini verilir veya ithal ürünler için Tarım İl Müdürlükleri veya Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş laboratuarlarda yönetmeliğe göre kontrolleri yapılmakta ve uygunluğu kontrol edilmektedir.
Bu kontrollerde, gıda ile temas eden malzemeler de kimyasallarının gıdaya belirli oranda bulaşabilme tehlikesi düşünülerek kontrol analizleri yapılamaktadır. Bitmiş üründe kullanılan kimyasalların yasal olarak izin verilmiş olması, spesifik migrasyon limitinin uygunluğu, toplam migrasyon sonucunun uygunluğu kontrol edilir.
Migrasyon analizlerinde gıda ile temas eden malzemenin kullanıldığı gıda, kullanıldığı sıcaklık ve süre analiz parametreleridir. Migrasyon analizleri bu parametrelerin kullanım için önerilen en kötü koşulları düşünülerek yapılır. Bu noktada en önemli problem üretimi yapılan malzemenin kullanıcı tarafından önerilen kullanım koşulları dışında kullanılmasıdır. Bu noktada malzemeden gıdaya migrasyon tehlikesi ortaya çıkabilir. Örneğin; su içmek için üretilen bir su bardağının sıcak çorba içmek için kullanılması migrasyon tehlikesini artıracaktır”.
