Market Control
GIDA VE GIDA İLE TEMASTA BULUNAN MADDE VE MALZEMELERİN PİYASA GÖZETİMİ, KONTROLÜ VE DENETİMİ İLE İŞYERİ SORUMLULUKLARINA DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI HAKKINDA GIDA GÜVENLİĞİ DERNEĞİ’NİN GÖRÜŞLERİ
Adı geçen yönetmelikle ilgili olarak Derneğimiz’in görüşleri;
1. Genel tespit ve öneriler
2. Madde bazında tespit ve öneriler (yönetmelik taslağında kırmızı harflerle düzeltmeler ilave edilmiş, önerilerimiz yazılmıştır)
3. Sağlık kontrolleri ile ilgili tespit ve öneriler (ekte ayrı bir rapor halinde sunulmuştur)
şeklinde tasnif edilmiştir. Genel tespit ve önerilerimiz aşağıdaki gibi olup, diğer iki madde ile ilgili görüşlerimiz ekteki dosyalarda bulunmaktadır.
GENEL TESPİT ve ÖNERİLER:
1. Konunun çok fazla detaylandırıldığı, detaylar içerisinde konu bütünlüğünün kaybolmuş olduğu görülmektedir. Gereksiz detaylar, tekrarlar, anlaşılması güç olan uzun cümleler, aynı anlama gelen farklı cümle ve alt maddeler vb, konu ve anlam bütünlüğünü sağlayacak şekilde sadeleştirilmelidir. Cümleler mümkün mertebe kısaltılmalıdır.
2. İfadeler yoruma açık olmamalı, okuyan herkes ifadeyi aynı şekilde yorumlayabilmelidir.
3. Yönetmelik taslağının isminde de geçen “gözetim, kontrol ve denetim” tanımları, karışıklığı önlemek amacıyla netleştirilmeli; her bir faaliyetle ilgili yapılacak işlemler, yetkiler, sorumlulukların tanımı net şekilde yapılmalıdır. Mevcut haliyle, söz konusu üç terimle ilgili tanım, kapsam ve yaptırımların farkı anlaşılamamaktadır.
4. HACCP uygulamasının zorunlu hale getirilişi ile ilgili olarak işletmelere, büyüklüklerine göre ilave 3 veya 5 yıl daha süre tanınması (Madde 8 h) , halen uygunsuz şartlarda üretim yapmakta olan işletmelerin, HACCP’in gerektirdiği altyapı ve sistem gerekliliklerini yerine getirmeye başlamalarını ertelemelerine neden olacaktır. Sisteme geçiş için gerekli hazırlıklar bir an evvel başlatılmalıdır. Burada önerimiz sürelerin sırasıyla 2 ve 3 yıl şeklinde değiştirilmesi yönündedir. (Madde 7 Ek 1’deki genel hijyen hükümlerine uygunluk açısından yaptırım başlama süresi için önerimiz de 2 yıldır. Bu şekilde, iki yıl sonunda büyük işletmeler hem temel hijyen gerekliliklerini yerine getirmiş, hem de daha ileri seviye olan HACCP sistemini de uygulamaya geçmiş olabileceklerdir. Küçük işletmelerinse HACCP uygulamasına geçiş için ilave 1 yılı daha olacaktır).
5. Yönetmeliğin bütününde, sorumluluğun tamamının üreticiye, gıda işletmecisine verildiği görülmektedir. Ancak satış, depolama ve dağıtım noktalarının da üretim noktası ile aynı hassasiyet derecesinde sorumlu olması sağlanmalı, denetimlerin içeriği de aynı hassasiyette olmalıdır. AB’nin ilgili mevzuatında (EC 852/2004, Chapter I General Provisions Article 1, a ) -primary responsibility- ibaresi geçmektedir. Yani üretici , gıda işletmecisi 1. derecede sorumludur denilmektedir. Yine aynı dökumanın Chapter II Article 3 Bölümünde, -kontrolleri altındaki üretim, işleme ve dağıtım aşamalarında gerekli hijyen kurallarını güvence altına almalıdır- denilmektedir. Gıda işletmecisinin kontrolü dışında olan faaliyetlerden, ilgili kişi, kurum, şirket de sorumluluğa ortak edilmelidir.
6. Gıda güvenliği açısından kritik önem taşıyan HACCP sistemine yönetmeliğin çeşitli kısımlarında atıflar yapılmıştır. Önerimiz, HACCP ile ilgili tüm genel bilgiler ile HACCP’nin nasıl uygulanacağı, yükümlülükler vb konuyla ilgili tüm hususların ayrı bir madde altında ve bir bütün olarak ele alınmasıdır.
7. Denetim formlarındaki puanlama sistemi aşağıdaki hususlar dikkate alınmak suretiyle tekrar irdelenmelidir.
a. Ekler 3,4,5’in puanlandırma sisteminde üretim ve satış yerlerine uygulanacak kriterler ve sonuçları birbirinden farklı olmamalıdır. Madde 16 b ve c maddelerinde yaptırım farkları bulunmakta olup; yaptırımlar satış yerlerine avantaj sağlayacak şekilde planlanmıştır. Sağlık için tehlike oluşturan durumların ele alındığı bu kısımda üretim ve satış yerleri, kritiklik açısından birbirinden farklı olarak değerlendirilmemelidir.
b. Eksi puanların verilmesinde “eksik veya yetersiz” olunması hali öngörülmüştür. Ancak bu tanım subjektif olup, açıklığa kavuşturulmalıdır.
c. Eksi 5 alınması durumunda faaliyetin durdurulması hususu, örneğin birkaç kriterden bu puanı alması durumunda faaliyetin durdurulması şeklinde değiştirilmek üzere tekrar irdelenmelidir.
d. Eklere yaptığımız ilaveler (öneri) de dikkate alınarak, puanlama sistemi tekrar değerlendirilmelidir.
8. İmla hataları, öznesiz cümleler vb gözden kaçmış olan hususlar, uygun bir gözden geçirme ve düzeltme metodu ile giderilmelidir.
9. Türkçe olmayan alfabetik karakterler kullanılmamalıdır.