Plastik Bardak Kullanımı Tartışma Yarattı
Çay ve kahve gibi içeceklerin konulduÄŸu plastik ve köpükten yapılan bardakların sıcak bir maddeyle temas ettiÄŸinde sıvı içerisine kanserojen madde bıraktığı iddia edildi. EskiÅŸehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Halk SaÄŸlığı Anabilim Dalı BaÅŸkanı Prof. Dr. Selma MetintaÅŸ;”Plastik bardaklar içerisine konulan 70-90 derece sıcaklığındaki içeceklerin, içinde bulunduÄŸu plastik malzemeyi ısı etkisiyle çözüp monomerlerine ayırdığını belirterek, bunun tehlikeli sonuçlara yol açtığını bildirdi.Prof. Dr. MetintaÅŸ, şöyle devam etti: “Bu monomerler tehlikeli kanserojen malzemelerdir. Åžu anda plastik bardaklardaki sıcak içeceklerin bazı kimyasal reaksiyonlara yol açtığını biliyoruz. Plastik ve köpükten imal edilen bardaklardan uzun süre sıcak sıvı içenler kanser tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.” dedi.
Türk Plastik Sanayicileri AraÅŸtırma, GeliÅŸtirme ve EÄŸitim Vakfı (PAGEV) BaÅŸkanı Selçuk Aksoy ise; “Plastik tüketimi giderek tüm dünyada artıyor. YaÅŸamımızın her alanında karşımıza çıkan plastiÄŸin tüketim oranının fazlalığı, ülkelerin geliÅŸmiÅŸliÄŸinin bir göstergesi olarak deÄŸerlendiriliyor. Plastik bardakların kansere yol açtığı konusunda ise öne sürülen iddiaların bilimsel dayanakları bulunmuyor. EÄŸer plastik bardaklar kansere yol açsaydı tüm dünyada bu bardaklarla sıcak veya soÄŸuk içecek tüketimi olmazdı.”dedi
Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) nin bu konudaki görüşü ise şöyle;
“Gıda ile temas eden uygulamalara yönelik üretim yapan firmalar Gıda Kodeksi´ne uygun faaliyet gösterirler. Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından gerekli numune incelemeleri yapıldıktan sonra Tarım ve KöyiÅŸleri Bakanlığı tarafından üretim izinleri verilir. Tarım İl Müdürlükleri gerekli kontroller yapar ve uygunluÄŸu denetler. Bu ÅŸartlara uygunluk, ürün üzerinde izin tarihi ve numarası ile belgelenmektedir ve gıdaya uygunluÄŸu gösteren bardak/çatal simgesi yer almaktadır.
Nasıl tıp uygulamalarında tek kullanımlık enjeksiyonlar vazgeçilmez ise, hareket halinde yaÅŸamın gün geçtikçe yaygınlık kazandığı çaÄŸdaÅŸ toplumlarda da halk saÄŸlığı ve hijyen açısından tek kullanımlık uygulamalar vaz geçilmezdir.”
Bu konuda GGD üye firmasından, Yüksek Kimyager Fatma Haskan Arman´ın açıklaması ise şöyle” Bir süredir basında plastik bardaklar ile ilgili yorumlar yer almaktadır. Bu yorumların somut analiz sonuçları gösterilmeden genellemeler yapılarak yayınlanması, kamuoyunun eksik ve yanlış yönlendirmesine sebep olmaktadır ve üretim izinleri almış ve yürürlükteki yönetmeliklere uygun olarak üretim yapmakta ve kontrolleri yapan gıda ile temas eden ürünlerin üreticilerini tehlikeye atmaktadır.
Söz konusu bardak dışında da gıda ile temas eden malzemelere Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından üretim izini verilir veya ithal ürünler için Tarım İl Müdürlükleri veya Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş laboratuarlarda yönetmeliğe göre kontrolleri yapılmakta ve uygunluğu kontrol edilmektedir.
Bu kontrollerde, gıda ile temas eden malzemeler de kimyasallarının gıdaya belirli oranda bulaşabilme tehlikesi düşünülerek kontrol analizleri yapılamaktadır. Bitmiş üründe kullanılan kimyasalların yasal olarak izin verilmiş olması, spesifik migrasyon limitinin uygunluğu, toplam migrasyon sonucunun uygunluğu kontrol edilir.
Migrasyon analizlerinde gıda ile temas eden malzemenin kullanıldığı gıda, kullanıldığı sıcaklık ve süre analiz parametreleridir. Migrasyon analizleri bu parametrelerin kullanım için önerilen en kötü koÅŸulları düşünülerek yapılır. Bu noktada en önemli problem üretimi yapılan malzemenin kullanıcı tarafından önerilen kullanım koÅŸulları dışında kullanılmasıdır. Bu noktada malzemeden gıdaya migrasyon tehlikesi ortaya çıkabilir. ÖrneÄŸin; su içmek için üretilen bir su bardağının sıcak çorba içmek için kullanılması migrasyon tehlikesini artıracaktır”.
